Maandelijkse evolutie van de mobiliteit

September 2022

Ontdek hier de evolutie van de cijfers met betrekking tot :

de verplaatsingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
fietsstromen en gedeelde micromobiliteit
openbaar vervoer stromen
verkeersstromen op de weg en congestie

Evolutie van de verplaatsingen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Vanaf het begin van de coronapandemie heeft Google de gegeorefereerde gegevens van de gebruikers van zijn diensten gebruikt om mobiliteitsrapporten op te stellen. Voor verschillende regio's in de wereld, zoals het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, heeft Google de thuis doorgebrachte tijd en het aantal bezoekers van bepaalde soorten locaties vergeleken met een referentieperiode vóór corona (mediaanwaarde voor een bepaalde dag, berekend over de periode van vijf weken tussen 3 januari en 6 februari 2020).

Ook al zijn de door Google gekozen locaties helaas niet gedetailleerd, toch kan aan de hand van deze gegevens de ontwikkeling van het effect van de gezondheidsmaatregelen op de verplaatsingen visueel worden weergegeven. Google biedt vergelijkingen voor zes soorten plaatsen, maar wij focussen hier op slechts drie daarvan: woonplaats (vergeleken variabele: thuis doorgebrachte tijd), aantal bezoekers aan stations van het openbaar vervoer en aantal bezoekers aan werkplekken.

+3,3%

verschil, in september 2022, qua thuis doorgebrachte tijd op werkdagen buiten de schoolvakantie in vergelijking met de precoronaperiode.

Meer weten

-8,6%

verschil, in september 2022, qua aantal bezoekers van stations van het openbaar vervoer op werkdagen buiten de schoolvakantie in vergelijking met de precoronaperiode.

Meer weten

-32,2%

verschil, in september 2022, qua het aantal bezoekers aan werkplekken op werkdagen buiten de schoolvakantie in vergelijking met de precoronaperiode.

Meer weten

Evolutie van de fietsstromen en van de gedeelde micromobiliteit

De coronacrisis heeft onze verplaatsingsgewoonten ingrijpend veranderd, vooral tijdens de perioden van strikte lockdown, toen de verplaatsingen sterk beperkt waren en er een verbod heerste op de meeste vrijetijdsactiviteiten. Wandel- en fietstochten werden in deze periode erg populair, vooral omdat het weer ook erg goed was in 2020. Brussel Mobiliteit beschikt over een reeks automatische tellers die onlangs werden geïnstalleerd op een vijftiental fietspaden en waarvan de gegevens vanaf 2020 correct kunnen worden geëxploiteerd om de evolutie van de stromen (fietsen en steps) te meten naargelang van de seizoenen en de ingevoerde sanitaire maatregelen.

+15%

stromen op de fietspaden in september 2022 in vergelijking met september 2021.

Meer weten

+0,7%

verhuur van Villo! (deelfietsen in stations) in september 2022 ten opzichte van september 2021. In september 2022 werden gemiddeld 3376 Villos per dag verhuurd, wat overeenkomt met een lichte daling van de verhuringen (-10%) ten opzichte van september 2019 en geen verandering in de verhuringen (+0,7%) ten opzichte van september 2021.

Meer weten

3868

aantal uitleningen van elektrische deelfietsen in vrije vloot per dag in september 2022. Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot bedraagt 2361.

Meer weten

+100%

Het aanbod elektrische deelsteps in vrije vloot nam tussen september 2021 en 2022 sterk toe (met 100%).

Meer weten

1,7

keer per dag (= omloopsnelheid): gemiddeld gebruik van een elektrische vrijevlootstep in september 2022. Dit betekent een stijging van +67% ten opzichte van september 2021.

Meer weten

1,7

keer per dag (= omloopsnelheid): gemiddeld gebruik van een elektrische vrijevlootfiets in september 2022.

Meer weten

Evolutie van de stromen van het openbaar vervoer

Tijdens de coronacrisis werd het gebruik van het openbaar vervoer waarschijnlijk het ingrijpendst verstoord door de gezondheidsmaatregelen. Vanaf het begin van de crisis heeft de angst om besmet te worden, in combinatie met de daling van de gebruikersaantallen als gevolg van de strikte lockdown, en vervolgens met het verplicht telewerken en andere beperkende maatregelen, geleid tot een daling van het aantal gebruikers.

93,3%

gemiddelde gebruikersaantallen in de MIVB-stations in vergelijking met de referentiesituatie.

Meer weten

89%

gemiddelde gebruikersaantallen in de bovengrondse haltes van de MIVB in vergelijking met de referentiesituatie.

Meer weten

-51%

minder personen die de trein namen in de Brusselse stations van de NMBS in 2020 ten opzichte van 2019.

Meer weten

Evolutie van de verkeersstromen op de weg en van de congestie

Sinds het begin van de coronacrisis worden de verkeersstromen nauwlettend gevolgd om te zien in hoeverre de daling van het gebruik van het openbaar vervoer gevolgen zou kunnen hebben voor het gebruik van het wegennet en de congestie, als gevolg van een mogelijke modale verschuiving, nieuwe verplaatsingsgewoontes in verband met de gezondheidsmaatregelen en het wijdverbreide telewerk.

-29%

stromen in de tunnels in september 2022 vergeleken met september 2021. Aanzienlijke gevolgen van de sluiting van een deel van de Troon-tunnel (16/05).

Meer weten

-2,4%

afgelegde afstanden door vrachtwagens van meer dan 3,5 ton in september 2022 in vergelijking met september 2019.

Meer weten

minuut vertraging in de ochtendspits op een traject van 10 minuten in september 2022 (gemiddeld).

Meer weten

3,5

minuten vertraging in de avondspits op een traject van 10 minuten in september 2022 (gemiddeld).

Meer weten

Thuis doorgebrachte tijd De Brusselaars lijken opnieuw meer tijd thuis door te brengen in september 2022 (+3,3% in vergelijking met de pre-COVID-19-periode) dan in juni 2022 (+2,1%). Ze brengen daarentegen minder tijd thuis door in vergelijking met de schoolvakantiemaanden juli (+4,5%) en augustus (+5,9%).
Aantal bezoekers in de stations van het openbaar vervoer: Het aantal bezoekers in de stations van het openbaar vervoer bevindt zich na twee maanden schoolvakantie op het hoogste niveau sinds het begin van de pandemie (in september 2022 slechts -8,6% in vergelijking met de pre-COVID-19-periode).
Werkplekken: Het aantal medewerkers dat na de zomervakantie aanwezig is op de door Google geselecteerde werkplekken steeg opnieuw in september (tot een niveau dat 32,2% lager lag dan in de pre-COVID-19-periode), maar evenaarde niet het cijfer van juni 2022 (-21,8% t.o.v. pre-COVID-19).

Evolution des déplacements en Région de Bruxelles-Capitale

Hoewel we steeds meer evolueren naar een normale situatie, zal er wat betreft de werkplekken logischerwijs een lager aantal woon-werkverplaatsingen voor alle vervoerswijzen worden opgetekend dan in de pre-COVID-19-periode, met name tijdens de ochtend- en avondspits tijdens schooldagen.

+15%

stromen op de fietspaden in september 2022 in vergelijking met september 2021.

Lees de rapport

Meteorologische factoren en het aantal woon-werkverplaatsingen hebben een grote invloed op de evolutie van de fietsstromen. In het algemeen zijn die stromen minder omvangrijk tijdens de schoolvakanties. Het aantal dagen schoolvakantie in de loop van een mand varieert van jaar tot jaar en kan dus een invloed hebben op de stromen op de fietspaden. Maar daarnaast beïnvloeden andere factoren ook het fietsgebruik op de middellange en lange termijn, zoals het besef van de toenemende klimaatverandering, de brandstofprijzen, het telewerken... De maandelijkse vergelijkingen gebeuren op basis van een jaarlijkse systematische vergelijking van de stand van dezelfde tellers. De resultaten van de gebruikte tellers kunnen van maand tot maand variëren wegens eventuele pannes. Enkel de tellers met ten minste de helft van de verwachte metingen (werkdagen of de weekends) worden gebruikt voor de berekeningen. De maandelijkse evoluties worden soms a posteriori herzien als men vaststelt dat een teller eigenlijk niet had moeten worden gebruikt voor de berekening van de evoluties. In september 2022 waren er 15% meer fietsers dan in september 2021. In de eerste negen maanden van 2022 waren er 39% meer fietsers dan in 2021.

+0,7%

Het aantal Villo's (m.a.w. de omvang van de vloot) daalde licht tussen september 2022 en september 2021 (-2,6%). In september 2022 werden er gemiddeld 3.376 Villo's per dag uitgeleend, wat een lichte daling (-10%) is in vergelijking met september 2019 en een verwaarloosbaar verschil in vergelijking met september 2021 (+0,7%). De gemiddelde rotatie per dag daalde in september 2022 met 11% in vergelijking met september 2019. In vergelijking met september 2021 tekende men in 2022 een stijging van 3,7% voor de rotatie.

Vélos électriques et trottinettes électriques partagés en flotte libre

Aangezien er een probleem was met de kwaliteit van de gegevens van 2021 over de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot, heeft de vergelijking van de indicatoren tussen september 2021 en 2022 enkel betrekking op de gegevens over de elektrische deelsteps. De indicatoren voor de elektrische fietsen worden gegeven voor 2022. Het aanbod elektrische deelsteps in vrije vloot nam tussen september 2021 en 2022 sterk toe (met 100%). Het gebruik volgde eenzelfde trend met een stijging van de rotatiegraad (van 1 in september 2021 naar 1,7 in september 2022). In september 2022 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject afgelegd met een elektrische deelfiets 2,6 km, terwijl een traject afgelegd met een elektrische step gemiddeld 2,0 km bedroeg. De gemiddelde afstanden per traject met een step steeg tussen september 2021 en september 2022.

Evolutions des flux de transports en commun.

-29%

van de stromen in de tunnels in augustus 2022 vergeleken met september 2021. Aanzienlijke gevolgen van de sluiting van een deel van de Troon-tunnel (16/05).

Évolution du trafic routier dans les tunnels de la RBC

Verschillende factoren hebben een invloed op het aantal voertuigen in de Brusselse tunnels, waaronder de doorstroming. Als er sprake is van een algemene goede doorstroming, zullen voertuigen zich immers eerder in de tunnels begeven. Als het verkeer drukker wordt zal een deel uitwijken naar de bovengrondse wegen. De tunnels in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest liggen hoofdzakelijk rond de Stad Brussel op de Kleine Ring (R20). Bijgevolg is dat verkeer niet representatief voor het algemene en bovengrondse verkeersvolume in het Gewest . De tellingen in de tunnels vertonen een foutmarge van +/- 5% als er een goede doorstroming is van het verkeer. Deze foutmarge stijgt als er opstoppingen zijn. De werken die sinds 16 mei 2022 aan de gang zijn in de Troontunnel hebben een significante impact op de mobiliteit op de Kleine Ring. Er is een grotere daling van de verkeersstromen in de tunnels van de R20 dan in andere tunnels van ons wegennetwerk. Een deel van het verkeer begeeft zich voor de tunnels op andere wegen om opstoppingen te vermijden en wordt dus niet geteld bij het uiteinde van de tunnels. Het aantal voertuigen dat in september 2022 in bepaalde Brusselse tunnels werd geteld is 29% lager in vergelijking met dezelfde periode in 2019.

minuut vertraging in de ochtendspits op een traject van 10 minuten in september 2022 (gemiddeld).

Bekijk de interactieve tabel

De door de dienst Planning van Brussel Mobiliteit opgestelde indicatoren geven aan dat in september voor een traject van 10 minuten gemiddeld een vertraging van 2,0 minuten werd opgetekend tijdens de ochtendspits en 3,5 minuten tijdens de avondspits. De avondspits blijft dus duidelijk drukker dan de ochtendspits. We stellen dus een voortdurende stijging vast sinds midden augustus. Het niveau van opstoppingen is vandaag gelijkaardig als dat van oktober 2021.

Het vrachtwagenverkeer in het gewest (inclusief het Brusselse gedeelte van de Ring) is relatief stabiel gebleven en ondervond weinig impact van de lockdownmaatregelen. In 2021 bedroeg het aantal vrachtwagens van meer dan 3.5 ton gemiddeld ongeveer 19.650 per dag in het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest (inclusief het gedeelte van de Ring dat tot het gewest behoort). De samenvatting van het aantal gereden kilometers op basis van de Viapass-gegevens wordt hieronder weergegeven met in het geel de voorlopige gegevens van 2022, die slechts de maanden van januari tot maart omvatten. Als we 2019 als referentie nemen voor de pre-COVID-19-periode, stellen we een algemene daling vast van 7% in 2020 en van 2% in 2021 van alle in een volledig jaar gereden kilometers. Voor december - uitzonderlijk wegens de eindejaarsfeesten - stellen we in vergelijking met 2019 in 2020 een toename van 2% vast en in 2021 een toename van 5%. Voor september stellen we in vergelijking met de referentieperiode september 2019 in 2020 een daling van 1% vast en in 2022 een daling van 2,4%. Over het algemeen volgt het aantal vrachtwagens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dezelfde trend als het aantal gereden kilometers. Dat cijfer bedraagt ongeveer 600.000 vrachtwagens per maand in een heel jaar.