Maandelijkse mobiliteitsevolutie
September 2023
Ontdek hier de evolutie van de cijfers van September met betrekking tot :
- fietsstromen en gedeelde micromobiliteit
- openbaar vervoer stromen
- verkeersstromen op de weg en congestie
Inleiding
Waarschijnlijk deels als gevolg van het bijzonder zachte weer in september laten de waarnemingen een toegenomen gebruik van de fiets en gedeelde micromobiliteitsvoertuigen zien vergeleken met dezelfde maand vorig jaar.
Wat het wegverkeer betreft, bleven zowel de reistijden (congestie-indicator) als de afgelegde afstanden door vrachtwagens van meer dan 3,5 ton stabiel (variaties van minder dan of gelijk aan +/-3%) in september 2023 in vergelijking met september 2022. Anderzijds zijn de verkeersstromen in de Brusselse tunnels, die geen afspiegeling zijn van de werking van alle wegen in het gewest, licht gestegen in september 2023 ten opzichte van september 2022.
Evolutie van de fietsstromen en van de gedeelde micromobiliteit
Sinds 2020 beschikt Brussel Mobiliteit over een reeks automatische tellers die op een vijftiental fietspaden werden geplaatst en waarvan de gegevens correct geëxploiteerd kunnen worden zodat de evolutie van de (fiets- en step)stromen gemeten kan worden over de seizoenen heen. Daarnaast kunnen we dankzij de gegevens van de micromobiliteitsoperatoren de evolutie volgen van de aanbods- en gebruiksindicatoren van de verschillende voertuigen die op het gewestelijke grondgebied gehuurd kunnen worden. Wat de fietsen in stations (Villo!-systeem) betreft, komen de gegevens van JCDecaux. Wat de vrijevlootmicromobiliteitsoperatoren betreft, worden de gegevens verstrekt door de firma Vianova. Er moet worden opgemerkt dat sommige indicatoren kunnen worden onderschat omdat de communicatie van de gegevensstromen soms verstoord kan zijn.
+15%
stromen op de fietspaden in September 2023 ten opzichte van September 2022 (+11% van maandag tot vrijdag en +26% in het weekend).
Meer weten3.495
verhuringen van Villo!-fietsen (gedeelde fietsen in stations) in September 2023 (variatie ten opzichte van September 2022).
Meer weten4.849
verhuringen van elektrische deelfietsen in vrije vloot per dag in September 2023 (+22% ten opzichte van September 2022). Het aanbod van elektrische deelfietsen in vrije vloot omvat 2.516 voertuigen.
Meer weten40.203
verhuringen van elektrische deelsteps in vrije vloot per dag in September 2023 (+15% ten opzichte van September 2022). Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot omvat 17.358 voertuigen.
Meer weten1,93
keer per dag (= rotatiegraad): gemiddeld gebruik van een elektrische deelfiets in vrije vloot in September 2023.
Meer weten2,32
keer per dag (= rotatiegraad): gemiddeld gebruik van een elektrische deelstep in vrije vloot in September 2023. Dat is een stijging van +37% ten opzichte van September 2022.
Meer wetenEvolutie van de verkeersstromen en van de verkeerscongestie
De verkeersstromen en de trajecttijden worden nauwgezet opgevolgd om na te gaan in welke mate het gebruik van het privévoertuig evolueert in de tijd. Naast de gezondheidscrisis en het effect daarvan op de verplaatsingsgewoonten wordt aan de hand van deze gegevens het effect geanalyseerd van de maatregelen ter beperking van het gebruik van de auto (Stad 30, Lokale Mobiliteitscontracten voor de mazen, enz.). Het goederenvervoer per vrachtwagen werd dan weer veel minder hard getroffen door de crisis dan het personenvervoer.
+2%
afstand die vrachtwagens van meer dan 3,5t aflegden in September 2023 ten opzichte van September 2019.
Meer weten1,4
minuten gemiddelde vertraging tijdens de ochtendspits op een traject van 10 minuten in September 2023.
Meer weten3
minuten gemiddelde vertraging tijdens de avondspits op een traject van 10 minuten in September 2023.
Meer weten+15%
stromen op de fietspaden in September 2023 ten opzichte van September 2022.
+11%
stromen op de fietspaden van maandag tot vrijdag in September 2023 ten opzichte van September 2022.
+26%
stromen op de fietspaden in het weekend in September 2023 ten opzichte van September 2022 .
Stromen op fietspaden
De weersomstandigheden waren in september 2023 beter dan in september 2022. September 2023 lag zelfs ruim boven de normale waarden voor de tijd van het jaar wat betreft maximumtemperatuur (warmste september sinds 1833!): 64,3 mm neerslag in 2023 tegenover 104,8 mm in 2022 (normaal: 65,3 mm); 8 neerslagdagen in 2023 tegenover 20 dagen in 2022 (normaal: 14,1 dagen); gemiddelde maximumtemperatuur: 24 °C in 2023 ten opzichte van 19,6 °C in 2022 (normaal: 19,5 °C) (bron: Koninklijk Meteorologisch Instituut van België).
Gezien het bijzonder zachte weer is het aantal fietsers op de fietspaden waar tellingen plaatsvinden in september 2023 gestegen ten opzichte van september 2022 (+15%).
Het aantal fietsers steeg het meest tijdens het weekend.
Afhankelijk van de meetpunten varieert de waargenomen evolutie tussen september 2022 en september 2023 van +44% ter hoogte van de Franklin Rooseveltlaan in Brussel (CB1599) tot +9% ter hoogte van de Wetstraat in Brussel (CB1143).
Fietsen in station : Villo!-systeem
Elektrische deelsteps en deelfietsen in vrije vloot
Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021 worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
Het aanbod elektrische deelsteps in vrije vloot daalde licht in september 2023 in vergelijking met september 2022 (-16%). De rotatiegraad is echter gestegen (1,69 in september 2022 en 2,32 in september 2023).
Als we september 2023 en september 2021 met elkaar vergelijken, stellen we een uitbreiding van het aanbod vast met 68% en een stijging van de rotatiegraad met 132%.
Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot bleef relatief stabiel in september 2023 vergeleken met september 2022 (+6,6%). De rotatiegraad is licht gestegen (1,68 in september 2022 en 1,93 in september 2023).
In september 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3,3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2,3 km bedroeg.
Verkeersstromen in de tunnels
+6% verkeersstromen in de tunnels. September 2022-2023
+6% verkeersstromen in de tunnels. September 2022-2023
Het aantal voertuigen in de Brusselse tunnels wordt beïnvloed door tal van parameters, waaronder de vlotte doorstroming van het verkeer. Wanneer het verkeer over het algemeen vlot verloopt, heeft het bovengrondse verkeer immers de neiging de tunnels in te rijden. Wanneer het verkeer drukker wordt, ontvlucht een deel van dit verkeer de tunnels.
De tunnels van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest situeren zich vooral rond de stad Brussel op de Kleine Ring (R20). Daarom is dit verkeer niet representatief voor het globale verkeersvolume in het hele gewest en het bovengrondse verkeer.
De tunneltellingen hebben een onzekerheid van +/- 5% bij vlot verkeer. Deze onzekerheid lijkt toe te nemen bij files.
Het aantal voertuigen dat in augustus 2023 geteld werd in bepaalde Brusselse tunnels ligt 6,5% hoger dan in 2022. Het grote aantal bouwplaatsen en sluitingen hebben echter een aanzienlijke impact op het verkeer in de tunnels en de kwaliteit van de tellingen.
Congestie
-3%
reistijd in de ochtendspits in september 2023 vergeleken met september 2022.
-2%
reistijd in de avondspits in september 2023 vergeleken met september 2022.
Minuten vertraging in hoogspits
Vrachtwgens van meer dan 3,5T in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Het vrachtwagenverkeer in het gewest (het deel van de Brusselse Ring inbegrepen) is relatief stabiel en heeft weinig hinder ondervonden van de lockdownmaatregelen. In 2021 bedroeg het gemiddelde aantal vrachtwagens van meer dan 3,5 ton ongeveer 19.650 per dag in het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest (inclusief het deel van de Ring dat tot het gewest behoort).
Hierboven staat het overzicht van het aantal afgelegde kilometers volgens de Viapass-gegevens. Als we het jaar 2019 als referentiejaar nemen, stellen we een globale daling vast van -7% in 2020, -2% in 2021 en -4% in 2022 van alle kilometers die over een volledig jaar werden afgelegd door vrachtwagens van meer dan 3,5 ton.
- Ten opzichte van de referentiemaand september 2019 namen we voor de maand september dalingen waar van -1% in 2020, -0,3% in 2021 en -2,4% in 2022, en een stijging van +2% in 2023.
In het algemeen volgt het aantal vrachtwagens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dezelfde trend als het aantal afgelegde kilometers, d.i. ongeveer 600.000 vrachtwagens per maand over een jaar.