Aller au contenu principal

Maandelijkse mobiliteitsevolutie

April 2023

Ontdek hier de evolutie van de cijfers van April met betrekking tot : 

  • fietsstromen en gedeelde micromobiliteit
  • openbaar vervoer stromen
  • verkeersstromen op de weg en congestie 
     

Inleiding

De waarnemingen wijzen op een daling van het gebruik van de fiets en micromobiliteitstoestellen ten opzichte van vorig jaar. Dit heeft waarschijnlijk te maken met het bijzonder grillige weer in maart 2023 (toen er meer neerslag viel dan gewoonlijk). We stellen overigens vast dat er meer mensen  het MIVB-net en de tunnels van het wegennet gebruiken. 

Evolutie van de fietsstromen en van de gedeelde micromobiliteit

Sinds 2020 beschikt Brussel Mobiliteit over een reeks automatische tellers die op een vijftiental fietspaden werden geplaatst en waarvan de gegevens correct geëxploiteerd kunnen worden zodat de evolutie van de (fiets- en step)stromen gemeten kan worden over de seizoenen heen. Daarnaast kunnen we dankzij de gegevens van de micromobiliteitsoperatoren de evolutie volgen van de aanbods- en gebruiksindicatoren van de verschillende voertuigen die op het gewestelijke grondgebied gehuurd kunnen worden. Wat de fietsen in stations (Villo!-systeem) betreft, komen de gegevens van JCDecaux. Wat de vrijevlootmicromobiliteitsoperatoren betreft, worden de gegevens verstrekt door de firma Vianova. Er moet worden opgemerkt dat sommige indicatoren kunnen worden onderschat omdat de communicatie van de gegevensstromen soms verstoord kan zijn.    

+6%

stromen op de fietspaden in April 2023 ten opzichte van April 2022  (+15% van maandag tot vrijdag en -18% in het weekend).  

Meer weten

2.714

verhuringen van Villo!-fietsen (gedeelde fietsen in stations) in April 2023 (lichte variatie ten opzichte van April 2022). 

Meer weten

3.052

verhuringen van elektrische deelfietsen in vrije vloot per dag in April 2023 (-7% ten opzichte van April 2022). Het aanbod van elektrische deelfietsen in vrije vloot omvat 2.399 voertuigen.

Meer weten

27.568

verhuringen van elektrische deelsteps in vrije vloot per dag in April 2023 (-6% ten opzichte van April 2022). Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot omvat 17.562 voertuigen.

Meer weten

1,27

keer per dag (= rotatiegraad): gemiddeld gebruik van een elektrische deelfiets in vrije vloot in April 2023.

Meer weten

1,96

keer per dag (= rotatiegraad): gemiddeld gebruik van een elektrische deelstep in vrije vloot in April 2023. Dat is een daling van -20% ten opzichte van April 2022.

Meer weten

Evolutie van de verkeersstromen en van de verkeerscongestie

De verkeersstromen en de trajecttijden worden nauwgezet opgevolgd om na te gaan in welke mate het gebruik van het privévoertuig evolueert in de tijd. Naast de gezondheidscrisis en het effect daarvan op de verplaatsingsgewoonten wordt aan de hand van deze gegevens het effect geanalyseerd van de maatregelen ter beperking van het gebruik van de auto (Stad 30, Lokale Mobiliteitscontracten voor de mazen, enz.). Het goederenvervoer per vrachtwagen werd dan weer veel minder hard getroffen door de crisis dan het personenvervoer.

+22%

verkeersstromen in de tunnels in April 2023 ten opzichte van 2022.

Meer weten

-16%

afstand die vrachtwagens van meer dan 3,5t aflegden in April 2023 ten opzichte van April 2019.

Meer weten

0,9

minuten gemiddelde vertraging tijdens de ochtendspits op een traject van 10 minuten in April 2023.

Meer weten

2,8

minuten gemiddelde vertraging tijdens de avondspits op een traject van 10 minuten in April 2023.

Meer weten

+6%

stromen op de fietspaden in April 2023 ten opzichte van April 2022.

+15%

stromen op de fietspaden van maandag tot vrijdag in April 2023 ten opzichte van April 2022.

-18%

stromen op de fietspaden in het weekend in April 2023 ten opzichte van April 2022 .

Stromen op fietspaden

De fietsersstromen op de in aanmerking genomen fietspaden zijn in april 2023 licht gestegen ten opzichte van april 2022 (+6%). De stromen stegen op weekdagen en daalden in het weekend (+15% op weekdagen en -18% in het weekend). Op weekdagen was de toename vooral te merken tijdens de ochtend- en avondspits (+44% tussen 8.00 en 9.00 uur en +24% tussen 17.00 en 18.00 uur). Tijdens het weekend zijn de stromen vooral afgenomen in de namiddag en de vroege avond (tussen 1x  en 20.00 uur), wanneer ze normaal gezien het hoogst zijn. De grootste daling zien we tussen 15.00 en 17.00 uur tijdens het weekend (-32% ten opzichte van 2022).

Afhankelijk van de telpunten varieert de waargenomen evolutie tussen april 2022 en april 2023 van +32% aan de Hallestraat in Vorst (CVT387) tot -13% aan de Veeweidekaai in Anderlecht (CAT17).

De weersomstandigheden in april 2023 waren qua temperatuur vrij gelijkaardig aan die in april 2022, maar er viel meer regen dan in 2023 (neerslag: 3,6 mm/dag in 2023 tegenover 1,8 mm/dag in 2022; gemiddelde maximumtemperatuur: 13,3 °C in 2023 tegenover 14,9 °C in 2022) (bron: Koninklijk Meteorologisch Instituut van België). 
 

Fietsen in station : Villo!-systeem

-16,18% van rotatie van Villo! April 2023

Relatieve evolutie : maart 2023 vergeleken met maart 2019 (%)
Het aantal Villo!-fietsen (i.e. de omvang van de vloot) is stabiel gebleven tussen april 2023 en april 2022 (-3,7%). In april 2023 werden dagelijks gemiddeld 2.714 Villo!-fietsen gehuurd. Dat komt neer op een daling van het aantal verhuringen (-23%) ten opzichte van maart 2019, maar een zeer lichte stijging (+4,5%) ten opzichte van april 2022.  De gemiddelde rotatiegraad per dag daalde in april 2023 ten opzichte van april 2019 (-16,2%), maar steeg licht ten opzichte van april 2022 (+8,7%).  

-3.74% Vloot van Villo! April 2023

Relatieve evolutie in maart elk jaar vergeleken met het voorgaande jaar (%)
Het aantal Villo!-fietsen (i.e. de omvang van de vloot) is stabiel gebleven tussen april 2023 en april 2022 (-3,7%). In april 2023 werden dagelijks gemiddeld 2.714 Villo!-fietsen gehuurd. Dat komt neer op een daling van het aantal verhuringen (-23%) ten opzichte van maart 2019, maar een zeer lichte stijging (+4,5%) ten opzichte van april 2022.  De gemiddelde rotatiegraad per dag daalde in april 2023 ten opzichte van april 2019 (-16,2%), maar steeg licht ten opzichte van april 2022 (+8,7%).  

4.065 Vloot van Villo! April 2023

2.714 Verhuringen van Villo! per dag, gemiddeld. April 2023

0,67 Rotatie van Villo! per dag, gemiddeld. April 2023

Elektrische deelsteps in vrije vloot

17.562 Aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot. April 2023

Vloot (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  
 

27.568 reizen met elektrische deelsteps, gemmideld. April 2023

Reizen (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

1,57 Rotatie van elektrische deelsteps per dag, gemiddeld. April 2023

Rotatie (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

1.993 gem. afstand per reis in meter. April 2023

Afstand gem/dag (km)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

Elektrische deelfietsen in vrije vloot

2.399 Het aanbod is van 2.399 elektrische deelfietsen. April 2023

Vloot (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

3.052 Aantal verhuringen van elektrische deelfietsen in vrije vloot. April 2023

Reizen (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

1,27 keer per dag (= rotatiegraad): gemiddeld gebruik van een elektrische deelfiets in vrije vloot in April 2023. April 2023

Rotatie (gem/dag)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,27 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

3.028 meters per reis. April 2023

Afstand gem/dag (km)

Wegens een probleem met de kwaliteit van de gegevens betreffende de operatoren van elektrische deelfietsen in vrije vloot tot november 2021, worden de indicatoren van de elektrische fietsen verstrekt vanaf 2022. Voor de elektrische steps worden de indicatoren verstrekt vanaf 2021.
  
Het aanbod van elektrische deelsteps in vrije vloot is gestegen in april 2023 ten opzichte van april 2022 (+17%). De rotatiegraad is echter gedaald (1,96 in april 2022 en 1,57 in april 2023).
Als we april 2023 vergelijken met april 2021, stellen we immers een uitbreiding van het aanbod vast met 264% en een stijging van de rotatiegraad met 134%.

Het aanbod elektrische deelfietsen in vrije vloot nam in april 2023 toe ten opzichte van april 2022 (+13%). De rotatiegraad nam echter af (1,54 in april 2022 tegenover 1,27 in maart  2023).

In april 2023 bedroeg de gemiddelde afstand van een traject met een elektrische deelfiets 3 km, terwijl een traject met een elektrische step gemiddeld 2 km bedroeg.  

Verkeersstromen in de tunnels

+22% verkeersstromen in de tunnels. April 2022-2023

Het aantal voertuigen in de Brusselse tunnels wordt beïnvloed door tal van parameters, waaronder de vlotte doorstroming van het verkeer. Wanneer het verkeer over het algemeen vlot verloopt, heeft het bovengrondse verkeer immers de neiging de tunnels in te rijden. Wanneer het verkeer drukker wordt, ontvlucht een deel van dit verkeer de tunnels.
De tunnels van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest situeren zich vooral rond de stad Brussel op de Kleine Ring (R20). Daarom is dit verkeer niet representatief voor het globale verkeersvolume in het hele gewest en het bovengrondse verkeer.

De tunneltellingen hebben een onzekerheid van +/- 5% bij vlot verkeer. Deze onzekerheid lijkt toe te nemen bij files.

Het aantal voertuigen dat in april 2023 geteld werd in bepaalde Brusselse tunnels ligt 22% hoger dan in 2022 en 17% lager dan in 2019. In 2023 viel de voorjaarsvakantie voor Nederlandstalige en Franstalige scholen niet langer samen: het Nederlandstalige onderwijs had vakantie van 3 tot 14 april, het Franstalige van 1 tot 12 mei. Dit feit zou het grote verschil in verkeersdrukte tussen 2022 en 2023 kunnen verklaren. 
 

+22% verkeersstromen in de tunnels. April 2022-2023

Het aantal voertuigen in de Brusselse tunnels wordt beïnvloed door tal van parameters, waaronder de vlotte doorstroming van het verkeer. Wanneer het verkeer in de tunnels over het algemeen vlot verloopt, heeft het bovengrondse verkeer de neiging de tunnels in te rijden. Wanneer het verkeer in de tunnels drukker wordt, ontvlucht een deel van dit verkeer de tunnels.
De tunnels van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest situeren zich vooral rond de stad Brussel op de Kleine Ring (R20). Daarom is dit verkeer niet representatief voor het globale bovengrondse verkeer in het hele gewest.

De tunneltellingen hebben een onzekerheid van +/- 5% bij vlot verkeer. Deze onzekerheid lijkt toe te nemen bij files.

Het aantal voertuigen dat in maart 2023 geteld werd in bepaalde Brusselse tunnels ligt 6% hoger dan in 2022 (geen telgegevens voor maart 2021).

Congestie

0,9

minuten gemiddelde vertraging tijdens de ochtendspits op een traject van 10 minuten in April 2023.

Voitures.

2,8

minuten gemiddelde vertraging tijdens de avondspits op een traject van 10 minuten in April 2023.

Minuten vertraging in hoogspits

Uit de indicatoren van de dienst Planificatie van Brussel Mobiliteit blijkt dat men in maart voor een traject van 10 minuten tijdens de ochtendspits gemiddeld 0,9 minuten vertraging opliep en tijdens de avondspits gemiddeld 2,8 minuten vertraging. Het verkeer is dus duidelijk veel drukker tijdens de avondspits dan tijdens de ochtendspits. Het congestieniveau blijft dus vrij hoog, zeker ten opzichte van April 2021, toen de vertraging tijdens de ochtendspits 0,7 minuten en tijdens de avondspits 2,2 minuten bedroeg. Een punt van verschil is dat in april 2023 de paasvakantie alleen voor de Nederlandstalige gemeenschap plaatsvond.

Vrachtwgens van meer dan 3,5T in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

606.699 vrachtwagens die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest reden. April 2023

Het vrachtwagenverkeer in het gewest (het deel van de Brusselse Ring inbegrepen) is relatief stabiel en heeft weinig hinder ondervonden van de lockdownmaatregelen. In 2021 bedroeg het gemiddelde aantal vrachtwagens van meer dan 3,5 ton ongeveer 19.650 per dag in het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest (inclusief het deel van de Ring dat tot het gewest behoort).
 
Hierboven staat het overzicht van het aantal afgelegde kilometers volgens de Viapass-gegevens. Als we het jaar 2019 als referentiejaar nemen, stellen we een globale daling vast van -7% in 2020, -2% in 2021 en -4% in 2022 van alle kilometers die over een volledig jaar werden afgelegd door vrachtwagens van meer dan 3,5 ton.

  • Voor de maand januari 2023 hebben we een toename waargenomen van +1% in 2020 (voor het uitbreken van de crisis), gevolgd door een daling van -7% in 2021, -8% in 2022 en -7% in 2023 ten opzichte van de referentiemaand januari 2019.
  •  Voor de maand februari 2023 was er een daling van -2% in 2020, -6% in 2021, -2% in 2022 en -4% in 2023 vergeleken met de basislijn van februari 2019.
  •  Voor maart 2023 was er een daling van -14% in 2020, gevolgd door een stijging van +6% in 2021, +5% in 2022 en een daling van -9% in 2023 ten opzichte van de basislijn van maart 2019.
  • Voor de maand april 2023 nemen we een daling van 30% in 2020 waar, gevolgd door een afname met 4% in 2021, 10% in 2022 en 16% in 2023 ten opzichte van de referentiemaand april 2019

In het algemeen volgt het aantal vrachtwagens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dezelfde trend als het aantal afgelegde kilometers, d.i. ongeveer 600.000 vrachtwagens per maand over een jaar.

-16% afstand die vrachtwagens van meer dan 3,5t aflegden.

Het vrachtwagenverkeer in het gewest (het deel van de Brusselse Ring inbegrepen) is relatief stabiel en heeft weinig hinder ondervonden van de lockdownmaatregelen. In 2021 bedroeg het gemiddelde aantal vrachtwagens van meer dan 3,5 ton ongeveer 19.650 per dag in het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest (inclusief het deel van de Ring dat tot het gewest behoort).
 
Hierboven staat het overzicht van het aantal afgelegde kilometers volgens de Viapass-gegevens. Als we het jaar 2019 als referentiejaar nemen, stellen we een globale daling vast van -7% in 2020, -2% in 2021 en -4% in 2022 van alle kilometers die over een volledig jaar werden afgelegd door vrachtwagens van meer dan 3,5 ton.

  • Voor de maand januari 2023 hebben we een toename waargenomen van +1% in 2020 (voor het uitbreken van de crisis), gevolgd door een daling van -7% in 2021, -8% in 2022 en -7% in 2023 ten opzichte van de referentiemaand januari 2019.
  •  Voor de maand februari 2023 was er een daling van -2% in 2020, -6% in 2021, -2% in 2022 en -4% in 2023 vergeleken met de basislijn van februari 2019.
  •  Voor maart 2023 was er een daling van -14% in 2020, gevolgd door een stijging van +6% in 2021, +5% in 2022 en een daling van -9% in 2023 ten opzichte van de basislijn van maart 2019.
  • Voor de maand april 2023 nemen we een daling van 30% in 2020 waar, gevolgd door een afname met 4% in 2021, 10% in 2022 en 16% in 2023 ten opzichte van de referentiemaand april 2019

In het algemeen volgt het aantal vrachtwagens in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest dezelfde trend als het aantal afgelegde kilometers, d.i. ongeveer 600.000 vrachtwagens per maand over een jaar.